Instytut Filozofii
Katedra Teorii Poznania
stanowisko:
profesor zwyczajny
E-mail: r.pilat@uksw.edu.pl
strona WWW: http://www.samowiedza.net/
Dydaktyka i konsultacje (link USOS)
_________________________________________________________________________________________
WYKSZTAŁCENIE
Studia
- 1979-1984 - filozofia, Wydział Filozofii Chrześcijańskiej ATK
Magisterium
- 1984 - ATK, Warszawa, „Rozumność i wolność w filozofii praktycznej Kanta”
Doktorat
- 1991 - ATK, filozofia, „Koncepcja świadomości Arona Gurwitscha
Habilitacja
- 2000 - nauki humanistyczne, filozofia, „Umysł jako model świata”, IFiS PAN Warszawa
Profesor
- 2011 - nauki humanistyczne, filozofia
KARIERA ZAWODOWA
Praca zawodowa
- 1983-2011 - Instytut Filozofii i Socjologii PAN
- od 2011 - WFCh UKSW
Pełnione funkcje
- 2000-2004 - wicedyrektor IFiS PAN
- 2005-2008 - dyrektor IFiS APS
- 2000-2011 - kierownik Zakładu Logiki i Kognitywiostyki IFiS PAN
- od 2012 - kierownik Sekcji Teorii Poznania, WFCh UKSW
Członkostwo w organizacjach i gremiach naukowych
- 2001-2011 - prezes Polskiego Towarzystwa Fenomenologicznego
- 2002-2005 - członek Zarządu Polskiego Towarzystwa Kognitywistycznego
PRACA NAUKOWA I DOROBEK NAUKOWO-BADAWCZY
Kierunki badań
- filozofia umysłu
- epistemologia
- etyka
Granty badawcze
Własne
- 2005-2007 - Indywidualny grant badawczy Ministerstwa Nauki i Informatyzacji “Próba syntezy semantycznej i kognitywistycznej teorii pojęć” zakończony monografią O naturze pojęć, Warszawa 2007
- 2012-2014 - Grant Ministerstwa Nauki (Narodowy Fundusz Rozwoju Humanistyki) „Aporie samowiedzy” (kierownik grantu)
Współpraca
- 2007-2008 - Udział w sieci badawczej pięciu instytutów PAN „Transformacja: rozpad i nowy porządek”. Wykonanie pracy: „Zmiana społeczna a postawy wobec przyszłości analiza filozoficzna”
- 2011-2013 - Współwykonawca innowacyjnego projektu europejskiego „Pozwolić dzieciom myśleć” (program: Kapitał ludzki”) na badania w szkołach i szkolenia nauczycieli
Publikacje
Książki
- Czy istnieje świadomość, Warszawa 1993
- Umysł jako osobisty model świata, Warszawa 1999
- Krzywda i zadośćuczynienie, Warszawa 2003
- Doświadczenie i pojęcie, Warszawa 2006
- O istocie pojęć, Warszawa 2007
Podręczniki
- (współautorstwo) A. Aduszkiewicz, P. Marciszuk, R. Piłat, Edukacja filozoficzna dla klasy I gimnazjum, Warszawa 2001
- (współautorstwo) P. Marciszuk, R. Piłat, Edukacja filozoficzna dla klasy II gimnazjum, Warszawa 2003
- Edukacja filozoficzna dla klasy III gimnazjum Warszawa 2005
Artykuły (najnowsze)
- Pojęcie samego siebie w: Podmiot w języku i kulturze, red. Anna Pajdzińska, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2008
- Czy nauka pozwala mówić o duszy. Głos w debacie Mózg, maszyna, świadomość, dusza, Kognitywistyka i nowe media w edukacji 1-2(2008), s. 124-126
- Czy cudza wiara zobowiązuje. Na marginesie filozofii objawienia Karla Jaspersa, w: Demitologizacja, świadectwo, dialog. Niemiecka filozofia religii, red. J. Barcik, G. Chrzanowski OP, Kraków 2008
- Pojęciowa warstwa osobistego modelu świata, Studia Philosophiae Christianae 44(2008)2, s. 55-73
- Oszukiwanie samego siebie, Kwartalnik filozoficzny 37(2009)3, s. 31-54
- Obrona metafizyki poznania. Odpowiedź na polemikę Szymona Wróbla z moją książką O istocie pojęć, Przegląd filozoficzny 2(2008)66, s. 229-236
- Prawda jako wewnętrzna norma sądu. Husserl wobec analitycznych teorii prawdy, Przegląd filozoficzny 4(2009), s. 487-507
- Natura refleksji. O trudnościach związanych z czynnościami psychicznymi drugiego rzędu, Poznańskie Studia z Filozofii i Humanistyki 8(21): Funkcje umysłu”, Poznań 2009, s. 121-134
- Dyskusja z tekstem Marcina Miłkowskiego i Roberta Poczobuta „Czym jest i jak istnieje umysł?” oraz Jeszcze o pojęciu umysłu, w: Z. Muszyński (red.), Umysł. Natura i sposób istnienia. Trzy debaty, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2010, s. 105-109; 131-134
- Pokusa, Ethos 90-91(2010), s. 109-124
- Naturalna granica nauki i techniki, w: Natura i norma, Wyd. KUL, 2010
- Zakorzenienie umysłu w obiektach abstrakcyjnych, Analiza i egzystencja 2010, s. 211-233
- Realność i normatywność prawdy, Studia Philosophica Wratislawiensia 2(2010), s. 47-62
- Pojednanie i dobra przyszłe, Przegląd filozoficzno-literacki, 28(2010)3, s. 409-423
- O potrzebie humanistyki, wypowiedź w panelu dyskusyjnym (z A. Lederem i T. Gadaczem) otwierającym Festiwal Nauki 2009, część 1, „Sprawy nauki”, 10(49), 2009, s. 38-44 ;część 2, „Sprawy nauki”, 11(49), 2009, s. 36-40
- Samozakłamanie i struktura działania, w: Filozofia autorska: propozycje, red. A. Zalewski, Wydawnictwa Scriptum, Kraków 2011 s. 9-34
- Moralna ocena samozakłamania, Ethos, 92(2010), s. 131-150
- Stosunek do przyszłości w osób bezrobotnych na podstawie „Pamiętników bezrobotnych” z lat 1999-2001, Kultura i społeczeństwo 4(2011), s. 105-130
- Czy prawda implikuje przemoc, w: Studia systematica, nr 1, red. D. Leszczyński, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2011, s. 395-410
- Truth as a Norm. A Reply to Skepticism About the concept of Truth, w: H. Hashi, J. Niżnik, (red.) What is Truth?, Wyd. Association of Comparative Philosophy and Interdisciplinary Education, Vienna 2011, s. 117-130
- Hermann Broch. Rozpad wartości, w: A. Głąb (red.) Filozofia i literatura, Wydawnictwo Semper, 2011, s. 173-195
- Zaskakująco sensowna opowieść o nieistnieniu sensów. Wprowadzenie do J. Fodor Język myśli, LOT2, tłum. W. Hensel, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2011, s. VII-XXXVII
- Realizm pojęć, w: J. Bremer, A. Chuderski (red.) Pojęcia. Jak reprezentujemy i kategoryzujemy świat, Universitas, Kraków 2011, s. 47-74
- Percepcyjna podstawa empatii, w: Nieświadomość i transcendencja. Księga pamiątkowa Zofii Rosińskiej, red. J. Michalik, Wyd. Eneteia, Warszawa 2011, s. 581-596
- „Częściowo się zgadzam”. O dystrybucji racji w dyskusji na przykładzie Kwestii o duszy św. Tomasza z Akwinu, Ethos 1-2(2012), s. 90-106
- Wyobrażenia, modele, pojęcia, w: M. Miłkowski, R. Poczobut (red.), Przewodnik po filozofii umysłu, Wydawnictwo WAM, Kraków 2012, s. 253-310
- (z J. Giebułtowskim) Przyznaję się. Teoretyczne trudności związane z przypisywaniem sobie działań, Filozofia Chrześcijańska 9(2012)
Publikacje redagowane
- Monograficzny numer specjalny "Przeglądu filozoficznego" (4, 2009) poświęcony fenomenologii E. Husserla, stron 570
Recenzje
- Powinowactwa myśli i pokrewieństwa duchowe, rec.: Tadeusz Gadacz, Historia filozofii XX wieku, tom I, ZNAK, Kraków 2009, Przegląd filozoficzny 2(70)(2009), s. 65-73
- Nowina o Bogu w epoce krytyki religii, rec.: Robert Spaemann, Das ewige Gerüch, Ethos 3-4(87-88)2009
Konferencje zorganizowane
- maj 2009, UW, Warszawa, konferencja Polskiego Towarzystwa Fenomenologicznego, IFiS PAN i IF UW poświęcona filozofii Husserla
Kongresy, sympozja, konferencje – wygłoszone referaty
- (Kraków, 22 marca 2007) Konferencja Papieskiej Akademii Teologicznej „Niemiecka filozofia religii”, Czy cudza wiara zobowiązuje. Na marginesie filozofii objawienia Karla Jaspersa
- (Warszawa 22 maja 2007) Konferencja w Akademii Pedagogiki Specjalnej, „Człowiek i świat – wymiary odpowiedzialności”, Odpowiedzialność. Imperatyw czy utopia
- (Warszawa 7 grudnia 2007) Konferencja „Osobisty model świata”, UKSW, referat: Pojęciowa warstwa osobistego modelu świata
- (Warszawa 2008) Debata w IFiS PAN „Interdyscyplinarności w naukach społecznych i humanistycznych, referat: Filozofia i socjologia: luka eksplanacyjna
- (Warszawa 1 kwietnia 2008) Konferencja UW, „The Strands of Naturalism”, referat: What or Who Does the Trick in Self-Deception
- (Łódź 30 maja – 1 czerwca 2008) Konferencja UŁ „Fenomenologia i epistemologia”, referat: Czy można oszukać samego siebie?
- (Lublin, 13-14 listopada 2008) Konferencja KUL, Konferencja „Natura i norma”, referat: Naturalne granice nauki i techniki
- (Łódź, 18-19 kwietnia 2009) Konferencja UŁ, Konferencja "Doświadczenie a intersubiektywność", referat: Intuicja pojęciowa
- (Łódź, 31 maja 2009) Konferencja UŁ: "Spór realizm-idealizm w filozofii współczesnej", referat: Prawda jako norma
- (Wiedeń, 3-4 czerwca 2009) Stacja Naukowa PAN w Wiedniu, Uniwersytet Wiedeński. "Truth in sciences", referat: Truth as a Property and Truth as a Norm
- (Paryż, 22-25 czerwca 2009) The Annual Conference of Husser Circle i Institut d' Histoire et de philosophie des sciences et des techniques (CNRS, Paris 1), referat: The Experience of the Present from Naturalistic and Phenomenological Point of View
- (Warszawa, 2009) UKSW, Filozofia wobec kultury, referat: Czy prawda implikuje przemoc?
- (Złoty Potok, 8-9 października 2009) Akademia im. Jana Długosza w Częstochowie, referat: Samozakłamanie w perspektywie epistemologicznej i etycznej
- (Warszawa, 3-5 grudnia 2009) Uniwersytet Warszawski, Konferencja "Wartościowanie współczesnej przestrzeni miejskiej", głos w panelu humanistycznym: Miasto jako narracja
- (Kraków, 9-10 września 2010) Uniwersytet Jagielloński, Konferencja „Pojęcia – od konceptualizacji do reprezentacji”. Referat: Pojęcia jako przedmioty abstrakcyjne
- (Łódź, 31 maja 2011) Uniwersytet Łódzki, VI Konferencja Filozofii Teoretycznej, Referat: Aporetyczność samowiedzy
- (Bolonia, Modena, 28-30 czerwca 2012) Uniwersytet w Bolonii i Uniwersytet Emilia Romana w Modenie. Referat: Self-Deception as a Defective Belief Change
- (Lublin, 15-16 listopada 2012) KUL, konferencja Mindreading. Referat: Kategoria TY i miejsce człowieka w przyrodzie
Popularyzacja wiedzy
Audycje
- 2003-2007 - autorska audycja cykliczna na żywo "Sowa Minerwy", dwa razy w miesiącu (PR2)
- 2007 - udział w dyskusjach na antenie PR1 i PR3 na temat pokus, w związku z warsztatami w ramach Zjazdu Gnieźnieńskiego 2007
- 2008 - cykl czterech audycji redakcji literackiej PR2 „Filozofia według Roberta Piłata
- 2008-2009 - stały udział w rocznym cyklu audycji redakcji muzycznej PR2 na temat muzyki współczesnej „Nowa mowa”
- 2008-2009 - cykl (dwa razy w miesiącu) autorskich audycji „Filozoficzne pytania wielkich pisarzy” - PR2
- 2008-2009 - udział w trzech audycjach popularnonaukowych PR 1
- 2011-2012 - udział w szeregu audycji PR3 (Klub Trójki) i PR2 poświęconych problematyce moralnej i estetycznej
Esseje, wprowadzenia
- Czy istnieją problemy filozoficzne, "Zeszyty szkolne", nr 3, 2008
- Wspólnota i przebaczenie, „Zeszyty karmelitańskie”, 3(40) 2007
- Zraniona refleksja, "Zeszyty szkolne", nr 4, 2007
- Jak to działa? Z ks. Józefem Bremerem, Robertem Piłatem i Adamem Workowskim rozmawiają Anna Głąb i Michał Bardel, „Znak” (609), luty 2006
- Spotkania katastrofalne. O komediach zagrożenia Harolda Pintera, zamówienie Teatru Narodowego do programu towarzyszącego premierze sztuki „Dozorca”, luty 2010
- Żyć w rozczarowaniu. O dramatach Henocha Levina rozmawiają Dorota Semenowicz, Karolina Wigura, Andrzej Leder i Robert Piłat, „Teatr”, nr 5, 2012
Wywiady
- Oceniam, więc jesteśmy. Z Robertem Piłatem rozmawia Jola Workowską, „Odra”, luty 2007
- Powab wiedzy o niewiedzy, rozmowa z Joanna Podgórską, „Polityka”, dodatek „Niezbędnik inteligenta”, 25/2008
- Zadośćuczynienie nie jest sztuką, rozmowa z Agatą Pilarską-Jakubczak, „Forum penitencjarne”, 1, 2012
- O krzywdzie i wybaczeniu, rozmowa z Agatą Pilarską-Jakubczak, „Polityka”, nr 14, 2012